München blog dag 1: 50 tuinbouwondernemers & de Korte Keten in München
Publicatiedatum: 14-10-2016Donderdag 13 oktober was een bijzondere dag. Bus - Vliegtuig - Bus - München. Met ruim 50 ondernemers uit de periferie van de tuinbouw in en rond Greenport Venlo trekken wij - Ger Kamps, secretaris TuinBouw Businessclub en collega Meike Berkvens en schrijver dezes - drie dagen door Bayern en Tirol. Beieren met bijna hetzelfde inwonertal als Nederland, en een zeer hechte samenleving, gebouwd op eeuwenoude tradities en trots. De regio van 'von die Regio, fur die Regio' en het toonbeeld van de Duitse maakindustrie. Stelling: een regio zonder maakindustrie heeft geen innovatiepotentieel! Kijk naar Amerika wat 10 jaar geleden doorgeschoten is in de failliete auto-industrie, van producten- naar dienstenland moveerde en daar nu met nieuwe bedrijven als Tesla stevig terrein herwint.
Na New York (2012), Rotterdam (2014) is het voor de TuinBouw Businessclub nu de beurt aan München. Wat we dit jaar toevoegen is een competitie tussen diverse teams aan gemixte leden-ondernemers. Een competitie met verschillende opdrachten geënt op de korte keten en scorend op denkvermogen en originaliteit en haalbaarheid en betaalbaarheid. Met een vette prijs; het winnende team mag genieten van een sterrendiner met toelichting op de korte keten door sterrenchef René Brienen himself. Die dynamiek brengt meteen de nodige reuring. Wil jij met jouw team het Duitse, Engelse of Nederlandse T.E.A.M. zijn? Toll Ein Ander Macht’s, Together Everyone Achieves More of Tezamen Elkaars Ambities Managen? Hilariteit alom. Lex Ebus kwekt dat hij ‘in een ander team wil’ en dat hij ’al geboekt heeft bij Brienen aan de Maas om de prijs te verzilveren’’.
We worden ontvangen door Robert Roelofs, in München geboren en getogen en getooid met cowboylaarzen onder een Beierse jas met spijkerbroek. Hij is de zoon van Jan Roelofs, voorzitter van de Duitse VGB (Verenigde Bloemenveilingen). Vader Jan is in de vorige eeuw heel klein gestart in een oud boerderijtje in de buurt van München. Nu heeft hij een prachtbedrijf. Robert: -“Ik spreek vloeiend Nederlands maar schrijf vrijdag nog steeds met een F"- runt een grote bloemen en plantenhandel met ca 35 collega's. Zijn focus ligt op het hogere segment in de markt. Luxe bloemenwinkels, 5-sterren hotels – waar Roelofs 2x per jaar een nieuw beplantingsplan voor ontvangt en hij dat dan turnkey oplevert - en event-organisaties. Zo levert Roelofs vandaag via een event-organisatie de bloemen voor de bruiloft van Mercedes-baas Dieter Zetsche aan de Tagensee. Hoog in de markt en hoog in aantallen. Van de bloemen komt 50% rechtstreeks van de kweker. Korte Ketens zorgt voor een goede prijs voor Robert en zijn kwekers. De kwekers zijn tevreden en krijgen een goede prijs. Altijd. Stunten met prijzen daar blijft Roelofs naar eigen zeggen weg van, zo zorgt hij dat hij de markt intact laat. De Korte Keten zorgt zo voor Kwaliteit en Kracht bij alle Ketenspelers.
Ook bracht de groep een bezoek aan de zeer imposante ‘ufo’, de Allianz Arena van FC Bayern München met een wel heel interactieve en vlotte gids die zijn verhaal met humor en verve kon brengen. Vlak daarvoor hadden we in het Hop-Museum een luxe lunch, bierproeverij en rondleiding. Holledau is het grootste hop aanplantgebied van de wereld. Nu nog met slechts vijf grote aanplantende bedrijven. Deze zijn kostenintensief en hanteren veel flexibele arbeid. Je vindt hier heel veel bedrijven met 20.000 planten en een paar met 200.0000 planten. Roelofs: ,,Rond 1 mei moeten de toppen worden aangedraaid, dan komen hele drommen Poolse medewerkers hier werken. Flex. Leuke anekdote: De hopoogst begint of heel vroeg of heel laat. Als de hopoogst vroeg begint is dat op 23 augustus in de ochtend. Als de hopoogst laat begint is dat op 23 augustus in de avond.’’ Overigens verdwijnt slechts 20% van alle hop in de bekende bierkanalen. Het leeuwendeel gaat naar alternatieve bronnen meestal in de richting van berustingsmiddel, slaapmiddel. De nieuwste trend in de hopteelt is verder dat er steeds meer speciaalhop komt zoals Ananashop en Mangohop. Hop met een natuurlijk aroma gekruist.
In de bus treffen de ondernemers elkaar en wordt er volop gediscussieerd. In Nederland is het einde van het collectief in zicht en het doorslaan van de groeiende individuele ondernemer onomkeerbaar. ,,In Beieren is er nog een soort van gezamenlijk gevoel en gezamenlijk hart voor de regio. Dat lukt bij ons niet. Local4Local is letterlijk tegen de stad aan produceren. Regioteelt is een straal van 30 km en de rest is Europees product’’, aldus de immer uitgesproken Ton Holthuijsen van Fossa Eugenia. Individualisering slaat door. Schaal is nog steeds succes. Tuinder Van Vliet gaat naar 100 miljoen euro omzet in tomaten. De kosten liggen hoog tot 2,5 miljoen investering voor 1 hectare tomaten belichte teelt. En bij de nieuwste technieken bijvoorbeeld slateelt op water betaal je al tot € 270,- per m2 voor automatisering en mechanisering. Daar moet je een professionele schaal en organisatie omheen bouwen.’’ Maar ook een onderwerp als Bayer – Monsanto spreekt aan. Wat is de invloed van het Duitse Bayer op de overname en het imago van het Amerikaanse en Angelsaksische Monsanto? Holthuijsen maakt zich er zorgen om. ,,Die PCB’s in RoundUp die cumuleren in de keten en in het lijf. Dat opstapelen kan niet goed zijn. Ongelofelijk dat officiële instanties dat goedkeuren. Ik hoop en verwacht dat het grundliche en punktliche Deutsche Bayer een normaliserende en terug naar normaal werking gaat krijgen op het beschadigde imago van Monsanto.’’
De sfeer zit er goed in op dag 1. Vandaag hebben de deelnemers in elk geval een aantal spelregels mee gekregen. Teamcaptains bekommeren zich over hun team. Tasty Ton Janssen geeft aan dat elke Duitser moet worden aangesproken met Sie. En iedereen kent nu de spelregel LSD tijdens deze trip. Niet in de zin van de Nederlandse drug uit de jaren 80 maar de afkorting die tevens een spelregel is tijdens deze driedaagse. Een afkorting die je aan twee kanten kunt uitleggen. De brave versie en de meer scherpe versie. De volwassen versie en de infantiele versie: Luisteren (we do not listen to understand, we listen to reply) Samenvatten Doorvragen of… Luisteren Stil zitten Dom kijken, aldus een van de leden.
Roger Engelberts
